Cenne archiwa znalezione na terenie Sztolni Królowa Luiza

Data publikacji:
05 Marzec 2014
Odsłuchaj tekst

Na terenie dawnej kopalni „Królowa Luiza" (części rewitalizowanego obecnie kompleksu Sztolni Królowa Luiza) doszło do niezwykłego odkrycia historycznej dokumentacji kopalnianej. Teczki z dokumentami, plany i rysunki techniczne, mapy pokładów węgla, książki pomiarowe i kontrolne, korespondencje z lat 1901 – 1988 dotyczące głównie kopalni „Królowa Luiza - Zabrze" spoczywały przez lata w nieużytkowanym budynku dawnej stacji ratowniczej. Ze względu na zły stan zachowania, z budynku tego nie korzystano już od ponad 20 lat. Odkrycia dokonali pracownicy Muzeum dokonujący inwentaryzacji i opróżniający pomieszczenia budynku.

 

Wśród archiwalnych dokumentów znajdują się między innymi cenne akta koncesyjne szybów „Krug" i „Wilhelmina - Wyzwolenie" z rysunkami i opisami technicznymi szybów i urządzeń szybowych. Sporą część znaleziska stanowią akta Królewskiej Inspekcji Górniczej z Zabrza dotyczące działalności kopalni „Królowa Luiza", w tym między innymi mapy i plany terenów kopalni, dokładne plany infrastruktury kopalnianej (plac drzewny, sieć torowisk wąskotorowych i połączeń z Niemiecką Koleją Państwową, plany zbiorników wodnych, budynków i hałd). Odtwarzają one archiwalny obraz, który nie istnieje w obecnym krajobrazie miasta.

Wiele dokumentów ma dobrze zachowane pieczęcie i znaki firmowe. Zachowały się także dokumenty dotyczące obiektów spoza Zabrza, lecz blisko związanych z kopalnią i zarządzającą nią spółką Preussag A.G. Prawdziwa gratka dla znawców architektury to korespondencja dyrekcji Pruskiej Górniczej i Hutniczej Spółki Akcyjnej w Zabrzu, do której należała kopalnia, z biurem projektowym znanych architektów doby modernizmu Fritza Schuppa i Martina Kremmera. Byli oni uczniami słynnych Zillmanów, twórców min. Nikiszowca i Giszowca. Uwagę historyków powinna przykuć także korespondencja pomiędzy hrabią von Ballestrem a polskim Głównym Urzędem Likwidacyjnym w sprawie konfliktów związanych z przejęciem jego majątku przez Rzeczpospolitą Polską po podziale Górnego Śląska. Muzealnicy odnaleźli również niezwykle cenne dokumenty związane z dziejami kopalni. Interesujący jest wpis w księdze jazdy ludzi szybem „Zabrze II" z 12 września 1961 roku, gdzie katastrofę - mającą miejsce dzień wcześniej, w której doszło do zerwania klatki wyciągowej i śmierci 14 górników – nazwano awarią. Ilustruje to podejście ówczesnych władz do tego typu wydarzeń i niechęć do ujawniania w PRL-u wszelkich porażek godzących w wizerunek propagandy sukcesu. Wartościowymi źródłami są również dokumenty likwidacji szybu „Pawłów Dolny" czy księga prac mierniczych z 1945 roku, zawierająca niemieckie i polskie wpisy.

 

Odkrycie archiwalnego skarbu zbiegło się w czasie z pracami Muzeum nad przygotowaniem wystawy stałej dotyczącej historii kopalni „Królowa Luiza - Zabrze", która mieścić się będzie w zabytkowym budynku dawnej stacji sprężarek obok szybu „Carnall". Część znalezisk, po przeprowadzeniu niezbędnych prac konserwatorskich, na pewno będzie wykorzystana i pokazywana na tej wystawie.

 

Nadal poszukiwane są także dalsze pamiątki po kopalni, których odnalezienie mogłoby wzbogacić przyszłą wystawę. Dlatego zapraszamy wszystkich posiadających przedmioty związane z kopalnią „Królowa Luiza - Zabrze" (fotografie, dokumenty, plakietki, pocztówki, mundury itp.) do uczestnictwa w tworzonej wystawie. Ekspozycja przygotowywana przez zespół doświadczonych historyków, scenografów i grafików komputerowych będzie spełniała kryteria nowoczesnej wystawy, przełamującej stereotyp muzeum, jako zbioru zakurzonych eksponatów w szklanych gablotach. Wybrane do wystawy muzealia prezentować będą historię kopalni zgodnie z wymogami profesjonalnego muzealnictwa, jednak osobiste pamiątki po tych, którzy tą kopalnię tworzyli, przydadzą wystawie walor autentyczności i uwiarygodnią opowiadaną historię.

 

Być może twoja pamiątka rodzinna stanie się cennym świadkiem historii oglądanym przez tysiące turystów z Polski i zagranicy?

Przedmioty prosimy przynosić do budynku Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu przy ul. 3. Maja 19 w dniach 08 i 22 marca 2014 roku w godzinach 10.00-14.00.

 

Fot.,tekst: Kopalnia Guido

Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Wyświetlenia:  49
Pogoda
Katowice