Wyszukiwarka
Liczba elementów: 11
Siedzibą Muzeum Miejskiego „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej jest jeden z najcenniejszych zabytków architektonicznych Zagłębia Dąbrowskiego. Pod koniec lat 30. XIX wieku, wzięty włoski architekt – Franciszek Maria Lanci, pracujący głównie dla polskiej arystokracji, otrzymał rządowe zlecenie zaprojektowania szpitala górniczego w Dąbrowie. Z zadania wywiązał się znakomicie. W latach 1838-1841 powstał okazały budynek w modnym wówczas stylu neogotyckim. Wbrew wcześniejszym zamiarom, umieszczono w nim Zarząd Zachodniego Okręgu Górniczego. W 1889 roku w budynku zorganizowano Szkołę Górniczą, tzw. „Sztygarkę”. Po ponad stu latach obiekt jeszcze raz zmienił gospodarza – w 1996 roku w „Sztygarce” zainaugurowało działalność Muzeum Miejskie. Początki muzeum wiążą się z pierwszymi szkolnymi zbiorami geologicznymi oraz kolekcją geologiczną Adama Piwowara, pierwszego prezydenta miasta . W 1912 roku, w budynku dąbrowskiej Resursy, otwarto Muzeum im. Z. Glogera. Właśnie jego działalność kontynuuje dzisiejsza „Sztygarka”. W muzeum wyodrębniono działy: archeologiczny, historyczny, etnograficzny i przyrodniczy. Ekspozycjom przyrodniczym poświęcono cztery wystawy stałe. Przedstawiają las karboński i pochodzenie węgla kamiennego, osobliwości fauny i flory Jury Krakowsko-Częstochowskiej, minerały Polski i świata, a także przybliżają życie mamuta przed tysiącami lat. Etnografowie rekonstruują i prezentują lokalną tradycję ludową; efektowna jest wystawa podróżnicza z trofeami z różnych regionów świata. Wśród ciekawostek znajdują się sanie z ekspedycji polarnych Marka Kamińskiego czy sprzęt himalaistyczny Krzysztofa Wielickiego. Archeologii i historii poświęcono bogatą w zbiory wystawę pt. „Historia co węglem i srebrem pisana, czyli o przemyśle Zagłębia Dąbrowskiego”. W pobliżu „Sztygarki” warto wstąpić do Kopalni Ćwiczebnej z 1927 roku. Służyła ona uczniom Szkoły Górniczej. Obecnie zapoznaje z budową kopalni i tajnikami pracy górnika. Muzeum ponadto prowadzi działalność wydawniczą i edukacyjną; co roku organizuje Festyn muzealny – zlot pojazdów militarnych.
Siedzibą Muzeum Miejskiego „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej jest jeden z najcenniejszych zabytków architektonicznych Zagłębia Dąbrowskiego. Pod koniec lat 30. XIX wieku, wzięty włoski architekt – Franciszek Maria Lanci, pracujący głównie dla polskiej arystokracji, otrzymał rządowe zlecenie zaprojektowania szpitala górniczego w Dąbrowie. Z zadania wywiązał się znakomicie. W latach 1838-1841 powstał okazały budynek w modnym wówczas stylu neogotyckim. Wbrew wcześniejszym zamiarom, umieszczono w nim Zarząd Zachodniego Okręgu Górniczego. W 1889 roku w budynku zorganizowano Szkołę Górniczą, tzw. „Sztygarkę”. Po ponad stu latach obiekt jeszcze raz zmienił gospodarza – w 1996 roku w „Sztygarce” zainaugurowało działalność Muzeum Miejskie. Początki muzeum wiążą się z pierwszymi szkolnymi zbiorami geologicznymi oraz kolekcją geologiczną Adama Piwowara, pierwszego prezydenta miasta . W 1912 roku, w budynku dąbrowskiej Resursy, otwarto Muzeum im. Z. Glogera. Właśnie jego działalność kontynuuje dzisiejsza „Sztygarka”. W muzeum wyodrębniono działy: archeologiczny, historyczny, etnograficzny i przyrodniczy. Ekspozycjom przyrodniczym poświęcono cztery wystawy stałe. Przedstawiają las karboński i pochodzenie węgla kamiennego, osobliwości fauny i flory Jury Krakowsko-Częstochowskiej, minerały Polski i świata, a także przybliżają życie mamuta przed tysiącami lat. Etnografowie rekonstruują i prezentują lokalną tradycję ludową; efektowna jest wystawa podróżnicza z trofeami z różnych regionów świata. Wśród ciekawostek znajdują się sanie z ekspedycji polarnych Marka Kamińskiego czy sprzęt himalaistyczny Krzysztofa Wielickiego. Archeologii i historii poświęcono bogatą w zbiory wystawę pt. „Historia co węglem i srebrem pisana, czyli o przemyśle Zagłębia Dąbrowskiego”. W pobliżu „Sztygarki” warto wstąpić do Kopalni Ćwiczebnej z 1927 roku. Służyła ona uczniom Szkoły Górniczej. Obecnie zapoznaje z budową kopalni i tajnikami pracy górnika. Muzeum ponadto prowadzi działalność wydawniczą i edukacyjną; co roku organizuje Festyn muzealny – zlot pojazdów militarnych.
Siedzibą Muzeum Miejskiego „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej jest jeden z najcenniejszych zabytków architektonicznych Zagłębia Dąbrowskiego. Pod koniec lat 30. XIX wieku, wzięty włoski architekt – Franciszek Maria Lanci, pracujący głównie dla polskiej arystokracji, otrzymał rządowe zlecenie zaprojektowania szpitala górniczego w Dąbrowie. Z zadania wywiązał się znakomicie. W latach 1838-1841 powstał okazały budynek w modnym wówczas stylu neogotyckim. Wbrew wcześniejszym zamiarom, umieszczono w nim Zarząd Zachodniego Okręgu Górniczego. W 1889 roku w budynku zorganizowano Szkołę Górniczą, tzw. „Sztygarkę”. Po ponad stu latach obiekt jeszcze raz zmienił gospodarza – w 1996 roku w „Sztygarce” zainaugurowało działalność Muzeum Miejskie. Początki muzeum wiążą się z pierwszymi szkolnymi zbiorami geologicznymi oraz kolekcją geologiczną Adama Piwowara, pierwszego prezydenta miasta . W 1912 roku, w budynku dąbrowskiej Resursy, otwarto Muzeum im. Z. Glogera. Właśnie jego działalność kontynuuje dzisiejsza „Sztygarka”. W muzeum wyodrębniono działy: archeologiczny, historyczny, etnograficzny i przyrodniczy. Ekspozycjom przyrodniczym poświęcono cztery wystawy stałe. Przedstawiają las karboński i pochodzenie węgla kamiennego, osobliwości fauny i flory Jury Krakowsko-Częstochowskiej, minerały Polski i świata, a także przybliżają życie mamuta przed tysiącami lat. Etnografowie rekonstruują i prezentują lokalną tradycję ludową; efektowna jest wystawa podróżnicza z trofeami z różnych regionów świata. Wśród ciekawostek znajdują się sanie z ekspedycji polarnych Marka Kamińskiego czy sprzęt himalaistyczny Krzysztofa Wielickiego. Archeologii i historii poświęcono bogatą w zbiory wystawę pt. „Historia co węglem i srebrem pisana, czyli o przemyśle Zagłębia Dąbrowskiego”. W pobliżu „Sztygarki” warto wstąpić do Kopalni Ćwiczebnej z 1927 roku. Służyła ona uczniom Szkoły Górniczej. Obecnie zapoznaje z budową kopalni i tajnikami pracy górnika. Muzeum ponadto prowadzi działalność wydawniczą i edukacyjną; co roku organizuje Festyn muzealny – zlot pojazdów militarnych.
Siedzibą Muzeum Miejskiego „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej jest jeden z najcenniejszych zabytków architektonicznych Zagłębia Dąbrowskiego. Pod koniec lat 30. XIX wieku, wzięty włoski architekt – Franciszek Maria Lanci, pracujący głównie dla polskiej arystokracji, otrzymał rządowe zlecenie zaprojektowania szpitala górniczego w Dąbrowie. Z zadania wywiązał się znakomicie. W latach 1838-1841 powstał okazały budynek w modnym wówczas stylu neogotyckim. Wbrew wcześniejszym zamiarom, umieszczono w nim Zarząd Zachodniego Okręgu Górniczego. W 1889 roku w budynku zorganizowano Szkołę Górniczą, tzw. „Sztygarkę”. Po ponad stu latach obiekt jeszcze raz zmienił gospodarza – w 1996 roku w „Sztygarce” zainaugurowało działalność Muzeum Miejskie. Początki muzeum wiążą się z pierwszymi szkolnymi zbiorami geologicznymi oraz kolekcją geologiczną Adama Piwowara, pierwszego prezydenta miasta . W 1912 roku, w budynku dąbrowskiej Resursy, otwarto Muzeum im. Z. Glogera. Właśnie jego działalność kontynuuje dzisiejsza „Sztygarka”. W muzeum wyodrębniono działy: archeologiczny, historyczny, etnograficzny i przyrodniczy. Ekspozycjom przyrodniczym poświęcono cztery wystawy stałe. Przedstawiają las karboński i pochodzenie węgla kamiennego, osobliwości fauny i flory Jury Krakowsko-Częstochowskiej, minerały Polski i świata, a także przybliżają życie mamuta przed tysiącami lat. Etnografowie rekonstruują i prezentują lokalną tradycję ludową; efektowna jest wystawa podróżnicza z trofeami z różnych regionów świata. Wśród ciekawostek znajdują się sanie z ekspedycji polarnych Marka Kamińskiego czy sprzęt himalaistyczny Krzysztofa Wielickiego. Archeologii i historii poświęcono bogatą w zbiory wystawę pt. „Historia co węglem i srebrem pisana, czyli o przemyśle Zagłębia Dąbrowskiego”. W pobliżu „Sztygarki” warto wstąpić do Kopalni Ćwiczebnej z 1927 roku. Służyła ona uczniom Szkoły Górniczej. Obecnie zapoznaje z budową kopalni i tajnikami pracy górnika. Muzeum ponadto prowadzi działalność wydawniczą i edukacyjną; co roku organizuje Festyn muzealny – zlot pojazdów militarnych.
Siedzibą Muzeum Miejskiego „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej jest jeden z najcenniejszych zabytków architektonicznych Zagłębia Dąbrowskiego. Pod koniec lat 30. XIX wieku, wzięty włoski architekt – Franciszek Maria Lanci, pracujący głównie dla polskiej arystokracji, otrzymał rządowe zlecenie zaprojektowania szpitala górniczego w Dąbrowie. Z zadania wywiązał się znakomicie. W latach 1838-1841 powstał okazały budynek w modnym wówczas stylu neogotyckim. Wbrew wcześniejszym zamiarom, umieszczono w nim Zarząd Zachodniego Okręgu Górniczego. W 1889 roku w budynku zorganizowano Szkołę Górniczą, tzw. „Sztygarkę”. Po ponad stu latach obiekt jeszcze raz zmienił gospodarza – w 1996 roku w „Sztygarce” zainaugurowało działalność Muzeum Miejskie. Początki muzeum wiążą się z pierwszymi szkolnymi zbiorami geologicznymi oraz kolekcją geologiczną Adama Piwowara, pierwszego prezydenta miasta . W 1912 roku, w budynku dąbrowskiej Resursy, otwarto Muzeum im. Z. Glogera. Właśnie jego działalność kontynuuje dzisiejsza „Sztygarka”. W muzeum wyodrębniono działy: archeologiczny, historyczny, etnograficzny i przyrodniczy. Ekspozycjom przyrodniczym poświęcono cztery wystawy stałe. Przedstawiają las karboński i pochodzenie węgla kamiennego, osobliwości fauny i flory Jury Krakowsko-Częstochowskiej, minerały Polski i świata, a także przybliżają życie mamuta przed tysiącami lat. Etnografowie rekonstruują i prezentują lokalną tradycję ludową; efektowna jest wystawa podróżnicza z trofeami z różnych regionów świata. Wśród ciekawostek znajdują się sanie z ekspedycji polarnych Marka Kamińskiego czy sprzęt himalaistyczny Krzysztofa Wielickiego. Archeologii i historii poświęcono bogatą w zbiory wystawę pt. „Historia co węglem i srebrem pisana, czyli o przemyśle Zagłębia Dąbrowskiego”. W pobliżu „Sztygarki” warto wstąpić do Kopalni Ćwiczebnej z 1927 roku. Służyła ona uczniom Szkoły Górniczej. Obecnie zapoznaje z budową kopalni i tajnikami pracy górnika. Muzeum ponadto prowadzi działalność wydawniczą i edukacyjną; co roku organizuje Festyn muzealny – zlot pojazdów militarnych.
Siedzibą Muzeum Miejskiego „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej jest jeden z najcenniejszych zabytków architektonicznych Zagłębia Dąbrowskiego. Pod koniec lat 30. XIX wieku, wzięty włoski architekt – Franciszek Maria Lanci, pracujący głównie dla polskiej arystokracji, otrzymał rządowe zlecenie zaprojektowania szpitala górniczego w Dąbrowie. Z zadania wywiązał się znakomicie. W latach 1838-1841 powstał okazały budynek w modnym wówczas stylu neogotyckim. Wbrew wcześniejszym zamiarom, umieszczono w nim Zarząd Zachodniego Okręgu Górniczego. W 1889 roku w budynku zorganizowano Szkołę Górniczą, tzw. „Sztygarkę”. Po ponad stu latach obiekt jeszcze raz zmienił gospodarza – w 1996 roku w „Sztygarce” zainaugurowało działalność Muzeum Miejskie. Początki muzeum wiążą się z pierwszymi szkolnymi zbiorami geologicznymi oraz kolekcją geologiczną Adama Piwowara, pierwszego prezydenta miasta . W 1912 roku, w budynku dąbrowskiej Resursy, otwarto Muzeum im. Z. Glogera. Właśnie jego działalność kontynuuje dzisiejsza „Sztygarka”. W muzeum wyodrębniono działy: archeologiczny, historyczny, etnograficzny i przyrodniczy. Ekspozycjom przyrodniczym poświęcono cztery wystawy stałe. Przedstawiają las karboński i pochodzenie węgla kamiennego, osobliwości fauny i flory Jury Krakowsko-Częstochowskiej, minerały Polski i świata, a także przybliżają życie mamuta przed tysiącami lat. Etnografowie rekonstruują i prezentują lokalną tradycję ludową; efektowna jest wystawa podróżnicza z trofeami z różnych regionów świata. Wśród ciekawostek znajdują się sanie z ekspedycji polarnych Marka Kamińskiego czy sprzęt himalaistyczny Krzysztofa Wielickiego. Archeologii i historii poświęcono bogatą w zbiory wystawę pt. „Historia co węglem i srebrem pisana, czyli o przemyśle Zagłębia Dąbrowskiego”. W pobliżu „Sztygarki” warto wstąpić do Kopalni Ćwiczebnej z 1927 roku. Służyła ona uczniom Szkoły Górniczej. Obecnie zapoznaje z budową kopalni i tajnikami pracy górnika. Muzeum ponadto prowadzi działalność wydawniczą i edukacyjną; co roku organizuje Festyn muzealny – zlot pojazdów militarnych.
O ile miasta w średniowieczu i w czasach nowożytnych radziły sobie jakoś z dostępem do czystej wody, o tyle odprowadzanie ścieków pozostawiało wiele do życzenia. Higiena miejska stała niestety na niskim poziomie, co skutkowało nie tylko wszechobecnym fetorem, ale i co rusz powtarzającymi się epidemiami. „Nie tylko my, lecz zaprawdę również przybysze czują się w najwyższym stopniu urażeni z powodu zebranych na tychże ulicach nieczystości, które po większej części wylewają przez okna” - pisał w 1533 roku król Zygmunt Stary w liście do starosty i wielkorządcy krakowskiego. Podobnie wyglądała sytuacja w innych miastach. W XIX wieku powstawanie wielkich miast wymusiło zmiany. W Anglii najwcześniej wprowadzono specjalne ustawodawstwo i budowano rozległe sieci kanalizacyjne. W rozwoju próbowały dorównać jej Niemcy. Jednak dopiero pod koniec XIX wieku pojawiły się pierwsze próby oczyszczania ścieków komunalnych. Na początku były to mało skuteczne oczyszczalnie mechaniczne. Pierwsze proste biologiczne uruchomiono w USA w 1872 roku. W Gliwicach pierwsze projekty budowy oczyszczalni pojawiły się już pod koniec XIX wieku. Do realizacji przystąpiono jednak dopiero w roku 1909. Po dwóch latach obiekt oddano do użytku. Składała się ona z piaskownika, złoża biologicznego oraz osadnika. W latach następnych zakład udoskonalano. I właśnie w obiekcie pamiętającym początki gliwickiej oczyszczalni ulokowano Muzeum Techniki Sanitarnej. Ponad stuletnia, stara przepompownia ścieków została z pietyzmem odrestaurowana. Stylowy, ceglany budynek wyróżnia się mansardowym dachem z wieżyczkami. W środku zachowano urządzenia z początku XX wieku, poza tym eksponuje się zabytkową armaturę sanitarną. Zwiedzający mają możliwość obejrzenia filmu z historią gliwickiej oczyszczalni. Warto również skorzystać z szansy zwiedzenia obecnie funkcjonującej oczyszczalni – to obiekt stosujący najnowocześniejsze rozwiązania. Gospodarzem obiektu jest Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Gliwicach. Muzeum Techniki Sanitarnej w Gliwicach znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki.
O ile miasta w średniowieczu i w czasach nowożytnych radziły sobie jakoś z dostępem do czystej wody, o tyle odprowadzanie ścieków pozostawiało wiele do życzenia. Higiena miejska stała niestety na niskim poziomie, co skutkowało nie tylko wszechobecnym fetorem, ale i co rusz powtarzającymi się epidemiami. „Nie tylko my, lecz zaprawdę również przybysze czują się w najwyższym stopniu urażeni z powodu zebranych na tychże ulicach nieczystości, które po większej części wylewają przez okna” - pisał w 1533 roku król Zygmunt Stary w liście do starosty i wielkorządcy krakowskiego. Podobnie wyglądała sytuacja w innych miastach. W XIX wieku powstawanie wielkich miast wymusiło zmiany. W Anglii najwcześniej wprowadzono specjalne ustawodawstwo i budowano rozległe sieci kanalizacyjne. W rozwoju próbowały dorównać jej Niemcy. Jednak dopiero pod koniec XIX wieku pojawiły się pierwsze próby oczyszczania ścieków komunalnych. Na początku były to mało skuteczne oczyszczalnie mechaniczne. Pierwsze proste biologiczne uruchomiono w USA w 1872 roku. W Gliwicach pierwsze projekty budowy oczyszczalni pojawiły się już pod koniec XIX wieku. Do realizacji przystąpiono jednak dopiero w roku 1909. Po dwóch latach obiekt oddano do użytku. Składała się ona z piaskownika, złoża biologicznego oraz osadnika. W latach następnych zakład udoskonalano. I właśnie w obiekcie pamiętającym początki gliwickiej oczyszczalni ulokowano Muzeum Techniki Sanitarnej. Ponad stuletnia, stara przepompownia ścieków została z pietyzmem odrestaurowana. Stylowy, ceglany budynek wyróżnia się mansardowym dachem z wieżyczkami. W środku zachowano urządzenia z początku XX wieku, poza tym eksponuje się zabytkową armaturę sanitarną. Zwiedzający mają możliwość obejrzenia filmu z historią gliwickiej oczyszczalni. Warto również skorzystać z szansy zwiedzenia obecnie funkcjonującej oczyszczalni – to obiekt stosujący najnowocześniejsze rozwiązania. Gospodarzem obiektu jest Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Gliwicach. Muzeum Techniki Sanitarnej w Gliwicach znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki.
O ile miasta w średniowieczu i w czasach nowożytnych radziły sobie jakoś z dostępem do czystej wody, o tyle odprowadzanie ścieków pozostawiało wiele do życzenia. Higiena miejska stała niestety na niskim poziomie, co skutkowało nie tylko wszechobecnym fetorem, ale i co rusz powtarzającymi się epidemiami. „Nie tylko my, lecz zaprawdę również przybysze czują się w najwyższym stopniu urażeni z powodu zebranych na tychże ulicach nieczystości, które po większej części wylewają przez okna” - pisał w 1533 roku król Zygmunt Stary w liście do starosty i wielkorządcy krakowskiego. Podobnie wyglądała sytuacja w innych miastach. W XIX wieku powstawanie wielkich miast wymusiło zmiany. W Anglii najwcześniej wprowadzono specjalne ustawodawstwo i budowano rozległe sieci kanalizacyjne. W rozwoju próbowały dorównać jej Niemcy. Jednak dopiero pod koniec XIX wieku pojawiły się pierwsze próby oczyszczania ścieków komunalnych. Na początku były to mało skuteczne oczyszczalnie mechaniczne. Pierwsze proste biologiczne uruchomiono w USA w 1872 roku. W Gliwicach pierwsze projekty budowy oczyszczalni pojawiły się już pod koniec XIX wieku. Do realizacji przystąpiono jednak dopiero w roku 1909. Po dwóch latach obiekt oddano do użytku. Składała się ona z piaskownika, złoża biologicznego oraz osadnika. W latach następnych zakład udoskonalano. I właśnie w obiekcie pamiętającym początki gliwickiej oczyszczalni ulokowano Muzeum Techniki Sanitarnej. Ponad stuletnia, stara przepompownia ścieków została z pietyzmem odrestaurowana. Stylowy, ceglany budynek wyróżnia się mansardowym dachem z wieżyczkami. W środku zachowano urządzenia z początku XX wieku, poza tym eksponuje się zabytkową armaturę sanitarną. Zwiedzający mają możliwość obejrzenia filmu z historią gliwickiej oczyszczalni. Warto również skorzystać z szansy zwiedzenia obecnie funkcjonującej oczyszczalni – to obiekt stosujący najnowocześniejsze rozwiązania. Gospodarzem obiektu jest Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Gliwicach. Muzeum Techniki Sanitarnej w Gliwicach znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki.
Pierwsze wzmianki o górnictwie rud ołowiu i srebra w okolicach Tarnowskich Gór pochodzą z XII wieku. Pod koniec XV stulecia trwało tu już intensywne wydobycie. W tych czasach umiejscowiono legendę o odkrywcy srebrnych złóż – chłopie zwanym Rybką. Podglądnął on mianowicie w lesie krasnoludki, wydobywające z ziemi grudki srebra. Później, należące do Rybki krowy miały się topić w bagnie; gdy je uratowano ich rogi pokryte były srebrnym pyłem. W miejscu tym powstała więc pierwsza kopalnia. Po latach drążenia podziemnych chodników konieczna okazała się budowa specjalnych sztolni, które odprowadzały zagrażającą górnikom wodę. Jedną z nich jest właśnie Sztolnia Czarnego Pstrąga. Powstała ona w latach 1821-1834 na terenie XVIII-wiecznej kopalni „Fryderyk”. Obecnie szyby do sztolni stoją wśród dębów, buków czy tulipanowców, porastających zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Park w Reptach i Dolina Dramy”. Zejście do sztolni znajduje się w szybie „Ewa”. To stylowy budynek, w kształcie cylindra, zbudowany z kamienia i przykryty drewnianym dachem. Po pokonaniu około 20 metrów na turystów czekają smukłe łodzie, w których przepływają około 600-metrową trasę. Podczas podróży wąskim korytarzem (w najszerszym miejscu liczy 2,5 m), sterujący łodzią przewodnik zdradzi wszystkie sekrety sztolni - np. skąd się wzięły rowki w dolomitowej skale, dlaczego pstrągi są „czarne”, jak głęboka jest woda w sztolni i gdzie uchodzi? Wyjście na powierzchnię umiejscowiono w szybie „Sylwester”. Sztolnia Czarnego Pstrąga znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki.
O ile miasta w średniowieczu i w czasach nowożytnych radziły sobie jakoś z dostępem do czystej wody, o tyle odprowadzanie ścieków pozostawiało wiele do życzenia. Higiena miejska stała niestety na niskim poziomie, co skutkowało nie tylko wszechobecnym fetorem, ale i co rusz powtarzającymi się epidemiami. „Nie tylko my, lecz zaprawdę również przybysze czują się w najwyższym stopniu urażeni z powodu zebranych na tychże ulicach nieczystości, które po większej części wylewają przez okna” - pisał w 1533 roku król Zygmunt Stary w liście do starosty i wielkorządcy krakowskiego. Podobnie wyglądała sytuacja w innych miastach. W XIX wieku powstawanie wielkich miast wymusiło zmiany. W Anglii najwcześniej wprowadzono specjalne ustawodawstwo i budowano rozległe sieci kanalizacyjne. W rozwoju próbowały dorównać jej Niemcy. Jednak dopiero pod koniec XIX wieku pojawiły się pierwsze próby oczyszczania ścieków komunalnych. Na początku były to mało skuteczne oczyszczalnie mechaniczne. Pierwsze proste biologiczne uruchomiono w USA w 1872 roku. W Gliwicach pierwsze projekty budowy oczyszczalni pojawiły się już pod koniec XIX wieku. Do realizacji przystąpiono jednak dopiero w roku 1909. Po dwóch latach obiekt oddano do użytku. Składała się ona z piaskownika, złoża biologicznego oraz osadnika. W latach następnych zakład udoskonalano. I właśnie w obiekcie pamiętającym początki gliwickiej oczyszczalni ulokowano Muzeum Techniki Sanitarnej. Ponad stuletnia, stara przepompownia ścieków została z pietyzmem odrestaurowana. Stylowy, ceglany budynek wyróżnia się mansardowym dachem z wieżyczkami. W środku zachowano urządzenia z początku XX wieku, poza tym eksponuje się zabytkową armaturę sanitarną. Zwiedzający mają możliwość obejrzenia filmu z historią gliwickiej oczyszczalni. Warto również skorzystać z szansy zwiedzenia obecnie funkcjonującej oczyszczalni – to obiekt stosujący najnowocześniejsze rozwiązania. Gospodarzem obiektu jest Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Gliwicach. Muzeum Techniki Sanitarnej w Gliwicach znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki.