Osiedle robotnicze kopalni „Marcel” w Radlinie

Miejscowość:
Radlin
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Osiedle robotnicze w Radlinie zbudowano na przełomie XIX i XX wieku dla pracowników działającej w mieście od kilkudziesięciu lat kopalni „Emma” (a od 1949 roku „Marcel”). Budynki osiedla stanęły naprzeciwko zabudowań kopalnianych. Są tu wille kadry zarządzającej, domy noclegowe, wielorodzinne familoki czy gmachy użyteczności publicznej. Wśród projektantów kolonii byli sławni architekci, jak np. William Mueller i Hans Poelzig.

O mieście

Radlin jest kilkunastotysięcznym miastem, „wciśniętym” między Rybnik, Rydułtowy, Pszów i Wodzisław Śląski. Do przełomu XVIII i XIX wieku miejscowości tworzące dzisiejsze miasto były typowo rolnicze. Wkrótce jednak zaczęto poszukiwania węgla kamiennego i ruszyły tutaj pierwsze kopalnie. Kopalnia „Emma”, działająca do dziś pod nazwą „Marcel”, została uruchomiona w 1858 roku na terenie wioski Biertułtowy – centralnej części współczesnego Radlina. W następnych latach kopalnia rozbudowała się o elektrownię i koksownię. Dzięki jej działalności dotychczasowa wioska rozwinęła się w niewielkie miasto.

Osiedle robotnicze

Pod koniec XIX wieku właściciel kopalni – berliński przedsiębiorca Fryderyk Friedlaender - podjął decyzję o budowie koloni robotniczej w bezpośrednim sąsiedztwie szybów kopalnianych. Pierwsze domy zaczęły powstawać już w 1897 roku, następne wznoszono do czasów tuż przed I wojną światową. Zatrudniono wybitnych architektów, m.in. Williama Muellera i Hansa Poelziga. Zabudowania osiedla zachowały się do dziś w kształcie bliskim oryginalnemu. Znajdziemy je przy ul. Korfantego oraz jej przecznicach: Irysowej, Czecha, Pocztowej i Mielęckiego. Przy Korfantego zbudowano wille kadry urzędniczej. Za nimi postawiono familoki, dla przeciętnie 4-5 rodzin, z budynkami gospodarczymi na zapleczu. Ceglane gmachy mają najczęściej trzy kondygnacje. Osiedle było zelektryfikowane, z własną siecią wodno-kanalizacyjną. Ponadto powstały noclegownie dla górników–kawalerów, sklep, apteka, gospoda i inne obiekty użyteczności publicznej. Najokazalszą budowlą była szkoła, zamykająca dzisiejszą ul. Mielęckiego. Spośród wszystkich budynków urodą wyróżnia się willa dyrektorska (obecnie kawiarnia „Górnicza Strzecha”), projektu Williama Muellera. Warto także przejść się główną aleją Radlina, tj. ul. Korfantego, z której można zobaczyć zabytkowe zabudowania kopalni „Marcel”, czyli szyb „Wiktor”, budynek dyrekcji i łaźnię.

Wyświetlenia:  256
Lokalizacja:

Ul. Korfantego
Radlin
Gmina: Radlin
Powiat: wodzisławski


Region turystyczny: 
Śląsk, Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytkowa zabudowa

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 5.0 (Oddano 1 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Audiowycieczki
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Wodzisław Śląski
2.77 km
Rybnik
3.76 km
Wodzisław Śląski
4.11 km
Wodzisław Śląski
4.11 km
Gastronomia w pobliżu
Rybnik
0.99 km
Radlin
1.33 km
Rybnik
1.61 km
Rybnik
1.64 km
Wydarzenia w pobliżu
Rybnik
2023-12-03
7.16 km
Spotkanie edukacyjne skierowane do wszystkich zainteresowanych poznaniem funkcji swojego telefonu. Zajęcia poprowadzą uczniowie szkół średnich. Warsztaty odbędą się w grupkach 3-osobowych. Prosimy przyjść ze swoim telefonem. Wstęp wolny Czas trwania 1,5 godz. Spotkania odbywać się będą w każdą niedzielę miesiąca.
Rybnik
2023-12-09
7.16 km
Cykl ten skierowany jest do wielbicieli monet, banknotów i innych znaków pieniężnych. Wydarzenie towarzyszy jarmarkowi staroci, odbywającemu się przeważnie w drugą sobotę miesiąca na rybnickim deptaku. Spotkanie będzie okazją do wymiany i katalogowania monet oraz do dyskusji na temat ich pochodzenia, kręgu ich użytkowników, czy też określenia dodatkowych funkcji poszczególnych egzemplarzy.
Rybnik
2023-12-09
7.16 km
Social Language Meeting to spotkanie dla osób zainteresowanych niezobowiązującymi rozmowami w obcych językach. Odbywa się raz w miesiącu w halo! Rybnik. Mamy nadzieję, że jesteście nadal zainteresowani rozmowami w obcych językach. A może chcielibyście spotkać obcokrajowców mieszkających w naszej okolicy? To spotkanie jest dla Was - spotkanie otwarte, wspólne rozmowy. Spotkanie poprowadzi Iwona Tarnawska, nauczycielka języka angielskiego. Gościem spotkania będzie Diana z Gruzji.
Rybnik
2023-12-13
7.16 km
Wspominamy "stare, dobre" czasy na wesoło. Wspólne śpiewanie kolęd przy muzyce na żywo, robienie ozdób świątecznych i strojenie choinki (można przynieść swoje materiały). Tradycyjny poczęstunek jak sprzed lat, m.in.: moczka, makówki, mandarynki, pierniki, orzechy.
Rybnik
2023-12-10
7.16 km
Razem z Czesławą Brańską z "Roszady z szuflady" stworzymy piękne bombki oraz inne ozdoby świąteczne. Ideą spotkania jest szerzenie upcyklingu, w myśl zasady: nie wyrzucaj, wykorzystaj! Spotkanie dla wszystkich- tych dużych i małych.